Skip to main content

Het Seignette-zout

Dat de familie Seignette in de 17e eeuw zo beroemd is geworden komt door de uitvinding van een nieuw chemisch geneesmiddel genaamd “Seignette-zout”, “Rochelle-” of “Polychreste-zout”.
Het speciale zout had een positieve uitwerking en werd meteen heel goed ontvangen. Zo werd het zelfs aan het Franse hof besteld en gebruikt.

Het Seignette-zout verwierf niet alleen in Frankrijk grote bekendheid, maar kreeg ook internationaal bijzonder veel faam, tot zelfs in Amerika aan toe. Driehonderd jaar nadat het is uitgevonden staat het “Seignette-zout” nog steeds in de Codex van de Franse farmaceutische industrie, en wordt het tot op de dag van vandaag nog in geneesmiddelen toegepast.

De “Codex medicamentarius pharmacopée française” is geheel met de hand geschreven.
Het betreft beschrijvingen van alle farmaceutische medicijnen, zoals uit welke bestanddelen ze bestaan, hoe deze te gebruiken, en welke effecten ervan bekend zijn. Een codex is een samengebonden bundel losse vellen perkament of papier uit de middeleeuwen, meestal aan beide kanten handbeschreven met tekst, symbolen en/of illustraties. Er was maar één exemplaar; pas met het uitvinden van de boekdrukkunst kon men meerdere exemplaren maken, en heette dat een boek.

De ontdekking van het Seignette-zout is geheel te danken aan drie leden van de familie SEIGNETTE:

  1. Jehan (1592-1648) zoon van de stamvader Seignette, van beroep apotheker
  2. Zijn zoon Jehan (1623-1663), die arts was, en
  3. Zijn andere zoon Elie (1632-1698), die net als zijn vader, ook apotheker was.
De uitvinder Elie Seignette

Een paar jaar na het overlijden van hun vader ontdekte Elie Seignette samen met zijn broer Jehan de geneeskrachtige werking van het zout.
Het “polychrest-zout” betekent eigenlijk zout met zeer veel toepassings-mogelijkheden, zo is het urineafdrijvend, laxerend en purgerend.
De exacte datum van deze ontdekking is niet bekend, maar het moet tussen 1648 en 1660 geweest zijn, vermoedelijk 1655, af te leiden uit de bestellingen van de twee broers.

Zo ziet het Seignette-zout er uit

En zo ziet de chemische formule er uit

Een originele verpakking van het zout zoals het in de 17e eeuw gebruikt werd.

Op de voorkant staat de afbeelding van een zwemmende zwaan en een door lichtstralen omgeven zon.

Op de achterkant een tekst en een embleem van een stempel.

 

Bron: Musée d’Orbigny in La Rochelle

Dit alles staat uitgebreid gedocumenteerd en beschreven in het boek “La Pharmacie à la Rochelle avant 1803, Les Seignette et le Sel Polychreste”. Het is een proefschrift van Maurice Soenen om in 1910 te promoveren en zijn doctorstitel te behalen aan de Universiteit van
La Rochelle.

Maurice was de kleinzoon van een pharmacien en zoon van de directeur van het Algemene Pharmacie Instituut van Frankrijk.
Voor zijn bijzondere geschiedkundige inzet en de talrijke documentatie ervan ontving hij postuum een gouden medaille.

Op het internet staat dikwijls
verkeerde informatie.
Als ondeskundigen dat “overnemen”
is het nauwelijks meer
te verwijderen 

Hier volgt een artikel dat verscheen in het “Bulletin van het Genootschap voor de Geschiedenis van de Farmacie” uit Parijs. Het werd gepubliceerd op 31 augustus 1913.

Het artikel gaat over een onderzoek van Maurice Soenen
over het gebruik van het Seignette-zout aan het hof van Versailles onder koning Louis XVI 

Na de dood van Elie kwam de geheime bereidingswijze van het polychrestzout in het bezit van zijn erfgenamen. Twee van zijn zoons produceerden en verkochten het: Elie, marchand droguiste, gevestigd aan de rue de Castres, en Pierre, die geneesheer was.

Na hen behoorden Pierre-Samuel Seignette, zoon van voornoemde Pierre en Ester, dochter van Elie de handelaar in drogerijen, tot de makers van het geneesmiddel waarvan de samenstelling nog altijd geheim was.

Echter in 1731 werd het Polychrestzout door de scheikundige BOULDUC geanalyseerd en waren alle scheikundigen en apothekers in staat om het zelf te produceren, en zo gebeurde dat dus ook.